Hoge en Lage Rielen
Een riel is een natte plek in het bos. Het domein is hier naar genoemd: natte plekken op een hoge plek in het landschap: Hoge Rielen. De uitgestrekte heide die hier tot medio 19de eeuw was, heette Rielen Heijde. Een eindje verderop, richting de vallei van de Caliebeek, en dus lager in het landschap, liggen de … Lage Rielen.
In de 2de helft van de 19de eeuw zijn verscheidene natte plekken (rielen) in het domein ontgonnen. Ze werden gedraineerd en beplant met dennenbossen. Dennen werden toen vaak aangeplant: ze dienden als stuthout in de steenkoolmijnen in Wallonië en later Limburg.
Een mozaïek van nat en droog
In het westen van domein De Hoge Rielen ligt een wat verborgen natuurgebied gekend als De Goorkens. Op deze plaats trachten we een riel te herstellen door het landschap terug open te maken en de drainage tegen te gaan. Er is gekozen voor een kleinschalige aanpak waarbij droge heide, natte heide, plassen, wilgenstruweel elkaar afwisselen. Op deze manier krijgen we terug een glimp van de voormalige Rielen Heijde te zien. Aan de randen creëren we lichtrijke bosranden. Door meer licht en ruimte binnen te laten in de randen van het bos zorgen we voor een geleidelijke overgang naar een gemengd bos. De heide en de lichtrijke bosranden vormen het leefgebied van vele bijzondere soorten planten en dieren: boompieper, gekraagde roodstaart, levendbarende hagedis, groentje, kleine en ronde zonnedauw, veenpluis, dopheide … Het naaldbos dat de heide omgeeft, wordt omgevormd tot een gemengd, streekeigen bos (berk, zomereik, grove den, wilde lijsterbes, sporkehout, …).
Topnatuur creëren en verbinden
Net omwille van deze unieke combinatie van verschillende leefgebieden voor tal van zeldzame planten en dieren vormen de Hoge Rielen een belangrijke schakel in een groter netwerk van natuurgebieden die we voor de toekomst willen beschermen. Het domein vormt een ecologische verbinding tussen de Natura 2000-gebieden op de Kempische Heuvelrug en de vallei van de Caliebeek.
Als beheerder nemen we hier onze verantwoordelijkheid om deze plekken in een goed beheer te houden en te werken naar een goede kwaliteit van dit type natuur. Aan het herstellen van heiden in bossen gaat altijd een grondige afweging vooraf. Waar zijn er nog belangrijke relicten, welke locaties zijn het meest kansrijk, waar leven nog bedreigde soorten, … ? Hier is gekozen voor een kleinschalig herstel binnen de bossfeer.
Zicht-assen
De bezoekers van Hoge Rielen zullen in de toekomst ook kunnen genieten van de schoonheid van het kwetsbare natuurgebied. Op enkele plaatsen krijgt men vanop wandelpaden aan de rand van het gebied een aantrekkelijke inkijk.